IFFR brengt São Paulo’s trashy filmcultuur uit jaren 60, 70 en 80

41st International Film Festival Rotterdam
25 januari – 5 februari 2012

PERSBERICHT 9 december 2011

IFFR brengt São Paulo’s trashy filmcultuur uit jaren 60, 70 en 80

In ‘The Mouth of Garbage: Subculture and Sex in São Paulo’, onderdeel van de hoofdsectie Signals, presenteert het International Film Festival Rotterdam (IFFR) een overzicht van speelfilms en korte films uit São Paulo’s zogenaamde ‘Boca do Lixo’ (Mouth of Garbage), de bijnaam van een volkswijk in het centrum van de Braziliaanse metropool. Veel van de deze snel gemaakte, goedkope producties tonen de smoezelige onderbuik van de Braziliaanse samenleving, gebruikmakend van bestaande genres als de film noir, horror, western of porno.

In de arbeiderswijk ´Boca de Lixo´ kwamen vanaf midden jaren zestig ondernemende filmproducenten en vooruitstrevende filmmakers bij elkaar en maakten low-budget films; dit bleef zo gedurende bijna dertig jaar. Ontluikend regietalent dat zich buitengesloten voelde van de grote filmstudio’s en elitaire arstistieke bewegingen als Cinema Novo kon hier gemakkelijk terecht. De Mouth of Garbage bracht een aantal van Braziliës belangrijkste filmmakers voort, onder wie Rogério Sganzerla, Carlos Reichenbach, José Mojica Marins (Coffin Joe) en Ozualdo Candeias.

Hoewel veel Boca de Lixo-films in eigen land succesvol waren, hadden de producenten destijds voortdurend te maken met overheidscensuur en de beperkingen van een door Hollywoodproduct gedomineerd distributielandschap. Sommige films slaagden er handig in om overheidscontrole en restricties van de markt te omzeilen terwijl ze een stevig kritische toon aansloegen; anderen werden verboden of totaal uitgesloten van het commerciële distributiecircuit. Dit heeft tot gevolg gehad dat veel van de films afkomstig uit Boca de Lixo tot op heden weinig zijn vertoond.

Het International Film Festival Rotterdam presenteert circa achttien films als hommage aan Boca de Lixo, waaronder zeldzaam werk van João S. Trevisan, Claudio Cunha, Ody Fraga en Jean Garret, vele daarvan te vertonen op nieuwe prints van de originele 35mm-negatieven.

The Mouth of Garbage: Subculture and Sex in São Paulo’, samengesteld door filmwetenschapper en criticus Gabe Klinger en IFFR-programmeur Gerwin Tamsma, wordt ondersteund door het Nederlands Filmfonds in het kader van het Central de Cultura-programma, een initiatief van zeven Nederlandse cultuurfondsen. Het Central de Cultura-programma heeft tot doel de culturele uitwisseling en samenwerking tussen Brazilië en Nederland te intensiveren en uit te breiden. Het IFFR dankt tevens de Cinemateca Brasileira in São Paulo voor de genereuze samenwerking.

De complete filmlijst van ‘The Mouth of Garbage: Subculture and Sex in São Paulo’ wordt binnenkort bekendgemaakt. Het programma omvat onder meer:

THE MARGIN (Ozualdo Candeias, 1967) – Vrachtwagenchauffeur annex filmmaker Candeias verliet het commerciële filmcircuit om dit neo-realistische verhaal te vertellen over São Paulo’s kansarmen die langs de Tietê-rivier leven.

THE PORNOGRAPHER (João Callegaro, 1970) – Een pop-art portret van de beproevingen en rampspoed van een jongeman die wordt ingehuurd als redacteur van een pornoblaadje, bestierd door een onbetrouwbare madame.

ORGY OR: THE MAN WHO GAVE BIRTH (João S. Trevisan, 1970) – De enige speelfilm van de bekende romanschrijver Trevisan is een radicale, verhaalloze re-evaluatie van en kritiek op Cinema Novo, waarin hij een losgeslagen jongere volgt die zijn vader heeft vermoord. De film werd direct verboden door het militaire regime. IFFR vertoont de wereldpremière van de director’s cut, gemaakt van een speciaal voor dit retrospectief vervaardigde nieuwe 35mm print.

THE VAMPIRE OF THE CINEMATHEQUE en THE INSIGNI FICANT (Jairo Ferreira, 1976 en 1980) – Vrij associërende, filmische essays annex dagboeken, gefilmd op Super8, met openhartige momenten van veel van de bekendste Boca-filmmakers, verzameld door filmcriticus en –wetenschapper Ferreira.

SNUFF – THE VICTIMS OF PLEASURE (Claudio Cunha, 1977) – Cunha’s William Castle-achtige werk, destijds een van de grootste kaskrakers, gaat over twee Amerikaanse filmmakers die in Brazilië proberen een snuff-film te maken in een afgelegen schuur.

THE EMPIRE OF DESIRE/SENSUAL ANARCHY (Carlos Reichenbach, 1981) – Destijds belasterd door de critici, wordt deze wilde sex trip/road movie tegenwoordig door kenners gezien als een van de beste Braziliaanse films. Het IFFR vertoont Reichenbachs lang niet beschikbare meesterwerk van een nieuwe 35mm print.

OH! REBUCETEIO (Claudio Cunha, 1984) – Een hardcore pornoparodie op A Chorus Line, waarin een ego-maniakale theaterdirecteur zijn acteurs inspireert tot verhitte, vrije seksuele handelingen op het podium.

SIT ON MINE AND I’LL ENTER YOURS (Ody Fraga, 1985) – Fraga’s surrealistische, geestige tweeluik over een sprekende vagina en een man met een vreemde, penis-achtige uitstulping aan zijn hoofd, zit vol met onverwachte gebeurtenissen en doet denken aan de luchthartige stijl van de klassiekers van Russ Meyer of Radley Metzger.

FUK FUK BRAZILIAN STYLE (Jean Garret, 1986) – Satire op de klassenstrijd waarin de dwergacteur Chumbinho als bediende annex slaaf ontsnapt uit het huis van zijn rijke werkgevers en begint aan een droomachtige reis door een onderaardse wereld van verdrongen seksuele verlangens.


Het festivalprogramma van het IFFR omvat drie hoofdsecties: Bright Future – eigenzinnig en avontuurlijk werk van jonge filmmakers, inclusief de Tiger Awards Competities - , Spectrum – nieuw en recent werk van ervaren filmmakers en kunstenaars die, volgens het IFFR, een essentiële bijdrage leveren aan de internationale filmcultuur – en Signals, een serie themaprogramma’s en retrospectieven die zicht bieden op zowel actuele als tijdloze aspecten van filmkunst.

Het programma onderdeel Signals ontvangt een substantiële bijdrage van SNS REAAL Fonds. De Signals zijn, vanwege hun actuele en agenderende karakter, van groot belang voor de onderscheiding van het IFFR ten opzichte van andere festivals, zowel nationaal als internationaal. Met een algemene programma bijdrage ten behoeve van de Signals, maakt SNS REAAL Fonds het mogelijk dat het IFFR de kwaliteit en ontwikkeling van de Signals kan waarborgen. Het IFFR kan op deze manier ook in 2012 het publiek blijven bedienen van vernieuwende programma's die interessante spanningsvelden tussen film en filmgerelateerde kunst aansnijden.

Het complete IFFR 2012-programma verschijnt op donderdag 19 januari als bijlage bij de Volkskrant en online op www.filmfestivalrotterdam.com.

(Einde persbericht)

Persinformatie:
IFFR Press Office, Bert-Jan Zoet / Nancy van Oorschot
[email protected], +31 10 8909090